Celil Serhan Tezcan kimdir? Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
Dedeleri zamanının en önder çiftçileri, Annesi ve Babası Ziraat Yüksek Mühendisi olan, hayatını ve tüm zamanını tarımda teknoloji geliştirmek ve ülkenin tarımsal teknolojik potansiyelini en üst seviyeye taşımaya çalışan bir mucittir. Ziraat Mühendisliği Zootekni Bölümü mezunudur, bu alanda genetik çalıştıktan sonra, Biyosistem Mühendisliği bölümünde, Süt Üretiminin Çevreye olan etkisinin hesaplanabilmesi için Çevre Mühendisliği ile birlikte bir Lisansüstü çalışması yürütmüştür. İTÜ Geomatik Mühendisliği bölümündeki doktorasını, tez aşamasında bırakan Tezcan, zamanını daha değerli çalışmalara adamış ve MeyveSayar teknolojisini geliştirmiştir.
Tarsens’in kuruluş hikayesi, geçmişi nedir?
Tarsens, 2017 yılında, TÜBİTAK 1512 Bireysel Genç Girişim hibe desteği alınması için kurulmuştur. Fakat Tarsens kurulmadan önce, Tezcan, Kablosuz sensor ağları, insansız hava araçları, uydu ile uzaktan algılama çalışmaları konusunda uzun bir süre, elektronik, bilgisayar, mekatronik alanlarında kendisini geliştirmiştir.
Tarsens, 2017 yılında kurulmadan önce, Uludağ Üniversitesi’nde, Kablosuz Sensör Ağları ve Ölçeklenebilir Multispektral kamera projesi yürüten Tezcan, o projeleri oluşturacak, yürütecek, kendi çalışmalarını patentleyebilecek bilgisini, akademik engellerden ve engellemelerden kaçabilmek adına şirketini kurarak ticarileştirmeye yönelmiştir ve şirket bu şekilde, 100 yıllık bir Aile tarım geçmişi, yakından ve sürekli takip edilip, artık yerli olarak geliştirilmeye başlanan teknoloji ile birlikte hayata geçmiştir.
Tarsens bünyesinde yapmış olduğunuz, tarımsal zekaya yönelik çalışmalar nelerdir?
Genel olarak proje bazlı çalışmalar yürütüyoruz, bunlardan bazıları;
Sera, hayvan barınakları, soğuk hava depoları ve tahıl depoları gibi alanlar için özel ve yerli üretim kablosuz sensör ağları tasarlayıp üretmek. Bu kablosuz sensör ağlarında, zaman serisi modellemesi ile sorun çıkarabilecek noktaların, örneğin, sıcaklık değişimi, nem değişimi vb., önceden tahminlenmesi ile tarımsal üretim zincirindeki kayıpların en aza indirilmesi,
Endüstriyel tarla bitkilerinden, mısır, çeltik, domates, buğday’da, bitki sağlığı haritalaması ile, hangi bölgelerin ne kadar verim verebileceğinin haritalanması ve bunlara ilaveten, gelişme farklılıklarını haritalayarak düzenli ilaç gübre kullanımın sağlanmasına yönelik çalışmalar yürütmek.
Uydu görüntüsünden, tarlaların bitki desenini çıkararak, her yıl ne kadar ne tür bitki ekildiğini, ne kadar tarım arazisinin boş kaldığını hesaplamak, buna göre rekolte tahminleri ile dünya piyasalarını takip etmek.
Uydu görüntülerini kullanarak, tarım için bir nakit kaynağı olarak değerlendirilebilecek, tatlı su kaynakları olan göllerin yüzey alanlarını takip ederek, son zamanlarda karşımıza çıkan, aşırı gübre kullanımından dolayı kaynaklanan, aslında bir ötrofikasyon yan etkisi olan müsilaj etkisini araştırarak takip etmek. Göllerin yüzey alanları ile, yıllık ne kadar değişim olduğu, sellerin ve yağışların nelere ne kadar zarar verdiğini takip etmektir.
Ürün olarak geliştirdiğimiz ve kullandığımız Tarımsal Zeka teknolojileri ise,
MeyveSayar/YieldEstimator teknolojisi ile özellikle bağlarda, sıra üzeri salkım sayımı ile bağların verim tahminlerini %99.8’a varan doğrulukla sağlayıp, üretim kayıplarını en aza indirirken, hasat sırasında gerekli iş gücünü önceden tahminlemek ve bunları üretici ile paylaşmak. Bunun yanında, badem, elma vb. çiçek açan meyve ağaçların üretim alanlarında, bu ağaçları çiçeklenme seviyesine göre sınıflandırarak verim tahminlerinde, sıradışı değer gösteren ağaçların koordinatları ile saptanmasına yardımcı olmak.
Kuzey ve Güney yarımküredeki bağların üretim sezonları arasındayken, bu bağlardan toplanmış olan verileri, “gerçek olmayan salkımlar”, yani DeepFake teknolojisi ile yeniden “hayal ederek”, salkımların görünmeyen yüzlerinde kaç adet tane olabileceğini modelleyip, verim tahminini en üst seviyeye taşımak.
Üreticilerin akıllı tarıma yönelik bakış açıları nedir? Bu teknolojiyi anlatırken zaman zaman sıkıntılar yaşıyor musunuz?
Üreticiler, belli bir yerden sonra bu teknolojileri kullanmak zorunda olduklarının artık farkında. Bunun en büyük nedeni de sürekli artan girdi maliyetleri ve iş gücünün tarımı neredeyse tamamen terk etmesi.
Bu teknolojilerimizi açıklarken tabii ki sıkıntılar yaşıyoruz, hatta, açıkça söylemek gerekirse, dünya standartlarında bir teknoloji geliştirseniz ve dünyada çeşitli ülkelere gidip bunu tanıtmış olsanız bile, tüketicimiz, bizim ülkemizde “yüksek teknoloji geliştirilmez” görüşünde. Bu nedenle, kendi geliştirdiğimiz teknolojiyi bir türlü anlatamıyoruz, dolayısıyla değer bilinen yere, yurt dışına satıyoruz.
Tarımsal zekaya yönelik bilimsel ve teknolojik çalışmalarınızda gerekli desteği aldığınızı düşünüyor musunuz?
Kısaca hayır. Destekten daha çok köstek gördüğümüzü açıkça belirtmek isterim. Bu kösteği biraz açmam gerekirse; savunma sanayii bu kadar rahat bir şekilde istediği cihazı getirebiliyorken, her insanın temel ihtiyacı olan bir alanda çalışan tarımsal ürün üretimi ve teknolojisi geliştirmesi, halen gümrük, sertifikasyon vb. bir sürü sorunla uğraşıyor.
Bu uğurda 3 adet doktora bıraktım. Bunlardan ilkini bırakmamın nedeni, yaptığım çalışmaları bölümde anlayan olmaması, ikincisini bırakmamın nedeni bu araştırmalara akademik bütçe ayrılmayışı, üçüncüsünü bırakmamın nedeni ise sadece ve tamamen mobbing idi. Ülkemizde bilimsel çıktı üretecek kurumlar maalesef, artık Kaggle, Colab gibi platformlarda, yazılımcıların kendilerini geliştirmek için deneme tahtasına çevirdiği ortamlardaki programlardan esinlenerek, belki hiçbir zaman gerçek hayata geçmeyecek ve yine hiçbir sorunu çözmeyecek konularda çalışıyorlar ve kaynakları boşa harcıyorlar.
bu ve benzeri nedenlerden ötürü beni kaybettiniz.
adresinizi verin, kına göndereyim. ödemesini kapıda yaparsınız.
being brutally honest. 